Είναι εκατοντάδες οι περιπτώσεις ανυποψίαστων πολιτών που εξαπατήθηκαν από πρόσωπα που παρίσταναν τους κτηματομεσίτες: Πώλησαν ή και διπλοπώλησαν οικόπεδα και κατοικίες που δεν τους ανήκαν, επιχείρησαν να νοικιάσουν διαμερίσματα τρίτων μέσω ηλεκτρονικών αγγελιών, πήραν την προκαταβολή και εξαφανίστηκαν, άλλα συμφώνησαν κι άλλα έπραξαν σε αγοραπωλησίες ακινήτων, έλαβαν τις προμήθειες και έγιναν καπνός. Οι απατεώνες και οι παράνομοι που δραστηριοποιούνται στον τομέα των ακινήτων είναι σαν τη Λερναία Ύδρα. Η αρμόδια εποπτική αρχή, το Συμβούλιο Εγγραφής Κτηματομεσιτών, καταχωρεί σχεδόν κάθε εβδομάδα μια νέα ποινική υπόθεση ενώπιον της δικαιοσύνης για παράνομη κτηματομεσιτεία. Ωστόσο, το πρόβλημα με τους παράνομους κτηματομεσίτες συνεχίζει να υφίσταται και να οξύνεται, δημιουργώντας σοβαρά προβλήματα στον τομέα των ακινήτων και άνισο ανταγωνισμό για τους επαγγελματίες του κλάδου. Πολλές τέτοιες υποθέσεις έρχονται καθημερινά ενώπιον του Συμβουλίου Εγγραφής Κτηματομεσιτών, μετά από καταγγελίες αδειούχων κτηματομεσιτών και πολιτών.
Το φαινόμενο της πειρατείας στο επάγγελμα του κτηματομεσίτη προσλαμβάνει ανεξέλεγκτες διαστάσεις τα τελευταία χρόνια για τρεις, κυρίως, λόγους:
Πρώτος, όλο και περισσότερα πρόσωπα κυνηγούν το εύκολο και γρήγορο κέρδος, το οποίο μάλιστα είναι αδήλωτο.
Δεύτερος, η μεγάλη καθυστέρηση που παρατηρείται στην εκδίκαση των υποθέσεων που καταχωρούνται ενώπιον της Δικαιοσύνης από το Συμβούλιο Εγγραφής Κτηματομεσιτών. Γεγονός, που λειτουργεί ως τροχοπέδη στην πάταξη του φαινομένου της πειρατείας στο επάγγελμα των κτηματομεσιτών.
Τρίτος, τα δικαστήρια εξαντλούν την αυστηρότητά τους επιβάλλοντας χρηματικά πρόστιμα μερικών εκατοντάδων ευρώ που ουδόλως αποτελούν αποτρεπτικό παράγοντα και που οι παράνομοι υπερκαλύπτουν στο πολλαπλάσιο με μια πράξη αγοραπωλησίας.
Η κείμενη νομοθεσία και συγκεκριμένα ο περί Κτηματομεσιτών Νόμος δίνει την εξουσία στα δικαστήρια να επιβάλλουν ακόμη και ποινή φυλάκισης όταν το αδίκημα της παράνομης άσκησης του επαγγέλματος του κτηματομεσίτη είναι επαναλαμβανόμενο. Μεταξύ άλλων, προβλέπει ότι κανένα πρόσωπο δεν δικαιούται να ασκεί το επάγγελμα του κτηματομεσίτη ή με οποιοδήποτε τρόπο να ενεργεί ως κτηματομεσίτης ή να διενεργεί ξεναγήσεις οποιουδήποτε προσώπου που επιθυμεί την αγορά ακίνητης ιδιοκτησίας αναφορικά με ακίνητη ιδιοκτησία (…), εκτός εάν το πρόσωπο αυτό είναι εγγεγραμμένος κτηματομεσίτης και κατέχει ισχύουσα ετήσια άδεια άσκησης του επαγγέλματος. To δε πρόσωπο το οποίο ενεργεί κατά παράβαση των πιο πάνω διατάξεων είναι ένοχο αδικήματος και, σε περίπτωση καταδίκης του, υπόκειται σε φυλάκιση που δεν υπερβαίνει τους 12 μήνες ή σε χρηματική ποινή που δεν υπερβαίνει τις €3.500 ή και στις δύο αυτές ποινές.
Επιπρόσθετα, με την επιβολή της ποινής και αφού λάβει υπόψη του κατά πόσον υπάρχει εύλογος κίνδυνος τέλεσης νέου αδικήματος στο μέλλον, το δικαστήριο δύναται να διατάξει το καταδικαζόμενο πρόσωπο, αφενός, να διακόψει ή αναστείλει οποιεσδήποτε ενέργειες ή πρακτικές που σχετίζονται με το ποινικό αδίκημα για το οποίο έχει καταδικαστεί και αφετέρου, να κλείσει οποιοδήποτε γραφείο ή υποστατικό σε σχέση με το οποίο έχει διαπραχθεί το ποινικό αδίκημα της παράνομης κτηματομεσιτείας. Εύλογα, λοιπόν, τίθεται το ερώτημα πόσες είναι αυτές οι περιπτώσεις που τα δικαστήρια έδωσαν οδηγίες να κλείσουν τα παράνομα κτηματομεσιτικά γραφεία και ποιοι είναι αυτοί που ήλεγξαν εάν τελικά εφαρμόστηκε η δικαστική απόφαση και οι παράνομοι έβαλαν λουκέτο στα γραφεία που διαφήμιζαν ως κτηματομεσιτικά. Όπως μας λέχθηκε αρμοδίως, κανένας έλεγχος δεν γίνεται. Αν περιπέσει στην αντίληψη του Συμβουλίου Εγγραφής Κτηματομεσιτών, τότε, γίνεται ξανά καταγγελία, ο παράνομος διώκεται ποινικά και καταδικάζεται σε πρόστιμο μετά από μερικά χρόνια. Πρόκειται για μία διαδικασία που επαναλαμβάνεται δίχως τέλος.
Οι καταγγελίες και οι διώξεις
Τα επίσημα στατιστικά στοιχεία του Συμβουλίου Εγγραφής Κτηματομεσιτών που δημοσιεύουμε είναι αρκούντως αποκαλυπτικά του μεγέθους της παρανομίας που μαίνεται στον τομέα της αγοραπωλησίας ακινήτων. Ειδικότερα:
* Το έτος 2023 καταχωρίστηκαν 167 ποινικές υποθέσεις εναντίον φυσικών και νομικών προσώπων που παραβίασαν τις πρόνοιες του περί Κτηματομεσιτών Νόμου. Κατά τη διάρκεια του έτους καταδικάστηκαν για την άσκηση παράνομης κτηματομεσιτείας 15 νομικά και 45 φυσικά πρόσωπα, τα οποία εμπλέκονταν σε 35 υποθέσεις.
* Το έτος 2022 καταχωρίστηκαν 460 ποινικές υποθέσεις εναντίον φυσικών και νομικών προσώπων που παραβίαζαν τις πρόνοιες του ίδιου νόμου. Συνολικά καταδικάστηκαν για παράνομη κτηματομεσιτεία, 25 νομικά και 45 φυσικά πρόσωπα, τα οποία εμπλέκονταν σε 55 υποθέσεις.
*Το έτος 2021, τα Επαρχιακά Δικαστήρια εξέδωσαν καταδικαστικές αποφάσεις σε 50 ποινικές υποθέσεις εναντίον 20 νομικών προσώπων και 55 φυσικών προσώπων.
*Το έτος 2020 καταδικάστηκαν για παράνομη κτηματομεσιτεία συνολικά 22 νομικά και 40 φυσικά πρόσωπα που εμπλέκονταν σε 37 υποθέσεις.
*Το έτος 2019 καταδικάστηκαν 15 νομικά και 30 φυσικά πρόσωπα, τα οποία εμπλέκονταν σε 28 υποθέσεις παράνομης κτηματομεσιτείας.
*Το έτος 2018 εκδόθηκαν 25 καταδικαστικές αποφάσεις εναντίον 10 νομικών και 25 φυσικών προσώπων για παράνομη άσκηση του επαγγέλματος του κτηματομεσίτη.
Τα παράσιτα και το μαύρο χρήμα
Όπως δήλωσε στον «Π» ο πρόεδρος του Συμβουλίου Εγγραφής Κτηματομεσιτών, κ. Μαρίνος Κυναιγείρου, «οι παράνομοι που παριστάνουν τους κτηματομεσίτες δρουν, συνήθως, μεταξύ αγοραστών και πωλητών για να αποκομίσουν προμήθεια. Επειδή, ακριβώς, είναι παράνομοι, δεν τηρούν τις υποχρεώσεις τους όπως πράττουν οι αδειούχοι κτηματομεσίτες, με αποτέλεσμα να χάνει έσοδα και το κράτος». Σύμφωνα με τον κ. Κυναιγείρου, η αντιμετώπιση της παρανομίας δεν είναι εύκολο εγχείρημα «αλλά ως συμβούλιο έχουμε επιδείξει πολλές φορές τη θέληση και την αποφασιστικότητά μας να καθαρίσουμε το επάγγελμα από τα παράσιτα που απομυζούν τους νομοταγείς αδειούχους κτηματομεσίτες και εξαπατούν ανυποψίαστους πολίτες». Με τον πρόεδρο του Συμβουλίου Εγγραφής Κτηματομεσιτών να καλεί, στην κατακλείδα της τοποθέτησής του στον «Π», τους ενδιαφερόμενους αγοραστές/ενοικιαστές να είναι πολύ προσεκτικοί και να καταγγέλλουν τους παράνομους.
Ενημερωθείτε
Κατόπιν εξασφάλισης της απαιτούμενης έγκρισης από την επίτροπο Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, το Συμβούλιο Εγγραφής Κτηματομεσιτών δημοσιοποιεί στην ιστοσελίδα του (ktimatomesites.com), ανά τακτά χρονικά διαστήματα, τα ονόματα των φυσικών και νομικών προσώπων που διώκει ποινικά για παράνομη κτηματομεσιτεία. Παράλληλα, στην εν λόγω ιστοσελίδα, μπορεί κανείς να ενημερωθεί για το μητρώο των αδειούχων κτηματομεσιτών, καταγράφονται ονόματα, διευθύνσεις και τηλέφωνα, καθώς και για τα ακίνητα που διατίθενται προς πώληση ή ενοικίαση από τους αδειούχους κτηματομεσίτες.
Συμβουλές
Σύμφωνα με το Συμβούλιο Εγγραφής Κτηματομεσιτών:
1. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να διστάζουν να ζητούν τα απαραίτητα αποδεικτικά για να διασφαλίσουν ότι το πρόσωπο που πρόκειται να εμπιστευθούν είναι αδειούχο. Είναι πολύ σημαντικό να ζητούν από τα άτομα που τους συστήνονται ως κτηματομεσίτες, την ετήσια άδεια εξασκήσεως επαγγέλματος ή την επαγγελματική τους ταυτότητα.
2. Η επιβεβαίωση των στοιχείων, αν κάποιος είναι αδειούχος κτηματομεσίτης, μπορεί να γίνει εύκολα και γρήγορα μέσω της ιστοσελίδας του Συμβουλίου Εγγραφής Κτηματομεσιτών, όπου είναι αναρτημένο το μητρώο των αδειούχων κτηματομεσιτών.
3. Για επιβεβαίωση στοιχείων ή για την υποβολή καταγγελίας, οι πολίτες μπορούν να επικοινωνούν με λειτουργό του συμβουλίου στο τηλέφωνο 22 666377, στο φαξ 22518490 ή στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο info@ktimatomesites.com.
4. Για αποφυγή δυσάρεστων καταστάσεων, το κοινό προτρέπεται να χρησιμοποιεί την ηλεκτρονική πλατφόρμα ακινήτων του συμβουλίου «ktimatomesites.com». Η πλατφόρμα αποτελεί σημείο αναφοράς για αξιόπιστες πράξεις και ευκαιρίες καθώς οι αγοραστές - ενοικιαστές μπορούν να αναζητήσουν και να εντοπίσουν ακίνητα μόνο από αδειούχους κτηματομεσίτες.
Οι πολίτες να καταγγέλλουν
Σύμφωνα με τον κ. Κυναιγείρου, ο καλύτερος τρόπος προστασίας και αντιμετώπισης της παράνομης κτηματομεσιτείας είναι οι πολίτες να ζητούν τα στοιχεία του κτηματομεσίτη και να ρωτούν κατά πόσον είναι εγγεγραμμένος στο Συμβούλιο Εγγραφής Κτηματομεσιτών. «Αυτό είναι το όπλο που έχει στη διάθεσή του ο πολίτης και πρέπει να το χρησιμοποιεί». Υποδεικνύοντας πως, εάν όλοι μας εφαρμόζουμε αυτήν την προσέγγιση, σταδιακά, θα εξαλειφθεί η παράνομη κτηματομεσιτεία, η οποία δεν επηρεάζει μόνο τον κλάδο των κτηματομεσιτών αλλά και το ίδιο το κράτος, καθώς διογκώνεται η παραοικονομία, η φοροδιαφυγή, η παρανομία και η άδικη μεταχείριση των πολιτών.
Μόνο με γραπτές εξετάσεις
Οι τρεις προϋποθέσεις που τίθενται για εγγραφή στο Μητρώο των Κτηματομεσιτών αποτελούν ακόμη έναν λόγο που οι πειρατές στο επάγγελμα αυξάνονται και πληθύνονται. Συγκεκριμένα, άδεια άσκησης του επαγγέλματος του κτηματομεσίτη εκδίδεται σε πρόσωπο νοουμένου ότι:
*Είναι κάτοχος πανεπιστημιακού διπλώματος σε συναφές θέμα.
*Διαθέτει πείρα, τουλάχιστον, ενός έτους εργασίας σε αδειοδοτημένο κτηματομεσιτικό γραφείο.
*Πέτυχε στις εξετάσεις που οργανώνει το Συμβούλιο Εγγραφής Κτηματομεσιτών στην κτηματική και πολεοδομική νομοθεσία της Δημοκρατίας.
